Hulp bij burenruzie? Buurtbemiddeling van Kwadraad

— Imelda van Goethem

Door de hitte van de afgelopen zomer, liepen de gemoederen tussen veel buren in Nederland stevig op en moest Buurtbemiddeling meer dan ooit, in actie komen.
In veel gevallen kon de tussenkomst door Buurtbemiddeling van Kwadraad de buren helpen om tot een oplossing van hun geschil te komen. Gelukkig maar, want als het uit de hand loopt beseffen buren achteraf pas de vervelende consequenties. Per gemeente leidt Kwadraad vrijwilligers speciaal op tot buurtbemiddelaars om buren voor escalatie te behoeden en ze bewust te maken dat in gesprek gaan een betere keuze is.

Een gesprek met buurtbemiddeling

In Nederland is het gebruikelijk dat mensen die een conflict hebben, door in gesprek met elkaar te gaan, tot afspraken komen en er op die manier, samen proberen uit te komen. Dat dit niet altijd lukt, heeft veel oorzaken. Ook tussen buren ontstaan vaak conflicten die best heftig kunnen zijn. Soms kan het enkele feit dat buren zich niet goed aan elkaar hebben voorgesteld, leiden tot heel grote problemen in de toekomst. Maar ook door gewoon naast elkaar te leven en andere geluiden en geuren waar te nemen, andere gebruiken en leefwijze te constateren, kan soms tot conflicten tussen buren leiden.

Waar de conflicten tussen buren over gaan, dat kan van alles zijn; zoals over tuinafscheidingen, spelende kinderen, kraaiende hanen, bergen afval in de tuin, stank, geluid, kortom, te veel om op te noemen. Daarom werken gemeentes, woningcorporaties, de politie, sociale teams en nog vele andere maatschappelijk betrokken organisaties, al op vele plaatsen samen met Buurtbemiddeling om de rust in de buurt te herstellen en/of te bewaren. Een beroep op de diensten van Buurtbemiddeling hoeft niet specifiek van deze organisaties te komen maar kan ook direct door de buren zelf worden ingeroepen.

Bemiddelingsgesprek tussen de buren

Zodra Buurtbemiddeling een melding ontvangt, maken zij een afspraak met de melder van de overlast. De bemiddelaars horen het verhaal van de melder (buur A) bij hem of haar thuis aan. Zo snel mogelijk daarna staan de bemiddelaars onaangekondigd bij de andere buur (buur B) op de stoep om diens verhaal te aanhoren.

De gesprekken zijn geheim en de afgegeven informatie is vertrouwelijk. De bemiddelaars zijn neutraal en onpartijdig, vellen geen oordeel over de situatie en kiezen geen partij. Zij stimuleren de betrokkenen om hun verhaal te doen en mee te werken om het conflict met hun buren aan te pakken. Dat hier vaak overtuigingskracht nodig is, spreekt voor zich. Soms slepen deze conflicten al jaren aan. Maar deelname aan de gezamenlijke gesprekken is altijd op vrijwillige basis. Dit betekent niet dat het vrijblijvend is.

Een onderzoek in opdracht van het Ministerie van Justitie & Veiligheid heeft aangetoond dat de aanpak Buurtbemiddeling aanslaat.

De buurtbemiddelaars wijzen de betrokkenen erop dat het in ieders belang is om deel te nemen en dat er commitment van beide kanten moet zijn om het geschil op te lossen. Soms zijn de eerste twee intake gesprekken met de buren apart al voldoende aansporing om hun geschil alsnog samen aan te pakken. Echter, meestal moeten ze door de buurtbemiddelaars worden bewogen tot een gezamenlijk gesprek op een neutrale locatie, ergens in de wijk. Daar worden de buren aangezet om, onder regie van twee buurtbemiddelaars, zelf een oplossing voor hun conflict uit te werken. Dit is niet gemakkelijk en soms komen de buren dan ook schoorvoetend binnen.

Het gesprek start vaak ook stroef en het is een hele kunst om de buren hun verhaal te laten doen terwijl de ander hiernaar luistert zonder te onderbreken. Toch lukt het vaak om de buren door deze confrontatie, elkaar andere inzichten te geven en weer een bereidheid te vinden om met elkaar naar een oplossing te zoeken. Soms is één gesprek voldoende, maar het komt ook geregeld voor dat een 2e of 3e gesprek nodig is om weer met elkaar ‘letterlijk’ en ‘figuurlijk’ door één deur te kunnen. Als er afspraken worden gemaakt over hoe de buren verder willen met elkaar (of soms ook zonder elkaar) en als de buren dit willen, worden deze afspraken door de buurtbemiddelaars vastgelegd en krijgen de buren een kopie van de afspraken mee naar huis.

Het succes van Buurtbemiddeling

Buurtbemiddeling kan niet handhaven maar na zes tot acht weken na zo’n bemiddelingsgesprek wordt door de coördinator bij beide buren gecheckt of de gemaakte afspraken ook in de praktijk werken. En dat is vaak het geval. ‘Een onderzoek in opdracht van het Ministerie van Justitie & Veiligheid heeft aangetoond dat de aanpak Buurtbemiddeling aanslaat. Het ministerie heeft indertijd dan ook besloten om tijdelijk aan gemeenten een startsubsidie te verstrekken en sindsdien hebben de buurtbemiddelingsorganisaties zich als een olievlek over het land verspreid.’ Dat dit een goede zaak is blijkt uit de positieve jaarrapportages die Buurtbemiddeling Kwadraad publiceert.

Kwadraad levert nu al Buurtbemiddeling in de gemeenten Zuidplas, Gouda, Krimpen aan den IJssel, Waddinxveen, Bodegraven-Reeuwijk, Woerden, Stichtse Vecht en Krimpenerwaard. In lijn met de visie van Kwadraad heeft Buurtbemiddeling de focus op het vergroten van zelfredzaamheid van inwoners en op het samenwerken met lokale partners. Deze aanpak werkt stimulerend en het is dan ook niet verwonderlijk dat de activiteiten van Buurtbemiddeling jaarlijks groeien.

Meer weten over Buurtbemiddeling? Lees hier verder.