Sociaal Raadslieden als basis in het sociaal domein Waddinxveen

Vanaf 1 oktober 2022 is het sociaal raadsliedenwerk in Waddinxveen van start gegaan. “Een mooie basisvoorziening in het sociaal domein,” aldus wethouder Femke Vleij van gemeente Waddinxveen. Waarom koos Waddinxveen voor het sociaal raadsliedenwerk? Hoe verhoudt het raadsliedenwerk zich tot andere diensten in de gemeente? We spreken met wethouder Femke Vleij.

“We krijgen steeds meer regeltjes en uitzonderingen, in het bijzonder sinds 2015 in het sociaal domein. De ene gemeente doet dit, de andere dat, de provincie doet weer dit en de landelijke overheid, dat: het wordt allemaal ingewikkelder,” licht Vleij toe. “Met man en macht proberen we het sociaal domein overzichtelijk te houden. We werken eraan dat mensen zelf daarin hun rechten kunnen behalen.”

Versterking van de hulpverlening

“Wat we hebben gezien rondom de kindertoeslagaffaire heeft ons doen bedenken: wat bieden wij, en hoe gaan wij om met onze inwoners? Daarin zagen we al goede dingen omdat we al met vertrouwenspersonen werken, maar het kan altijd beter. De kindertoeslagaffaire was voor ons een ‘trigger’ om nog eens goed te kijken naar hoe dat in Waddinxveen zit,” vertelt wethouder Vleij.

“We wilden de hulpverlening, met name de juridische ondersteuning van cliënten nog meer versterken, maar ook zorgen dat mensen op de juiste plek terechtkomen met hun vragen. Ook door wat we de afgelopen jaren in het nieuws hebben gehoord over cliënten die de dupe zijn geworden van de overheid. Dat ze hun weg daarin niet konden vinden, er was informatie die niet klopte. De mensen wisten niet hoe ze er tegenin moesten gaan dus dat kostte hen veel geld,” zegt wethouder Vleij.

Ombudsfunctie en sociaal raadsliedenwerk in één functie

“Verschillende dingen wilden we verder ontwikkelen. Inzet van sociale raadslieden is daar één van en het versterken van de gemeentelijke ombudsfunctie is daar een andere van. De ombudsfunctie is meer gericht op klachten, begeleiding daarin en het doorverwijzen naar de juiste instantie, het sociaal raadsliedenwerk is ervoor als iemand juridisch vastloopt.”

Clusteren van aanbod

In Waddinxveen wordt er ook al maatschappelijk werk aangeboden en is er een vertrouwenspersoon. “Er zit overlap in de functie maatschappelijk werk, sociaal raadsliedenwerk, de ombudsfunctie en die van de vertrouwenspersoon. Het is de uitdaging om die gestroomlijnd te krijgen. We willen zoveel mogelijk bij elkaar houden, alleen de vertrouwenspersonen zijn apart, die zitten niet in Wadwijzer. De andere drie willen we clusteren. Dat als je als inwoner ergens terechtkomt, je bij de juiste terecht komt.”

Combineren van sociaal raadsliedenwerk en ombudsfunctie

“Het aanbod van het sociaal raadsliedenwerk aan onze inwoners, is per 1 oktober dit jaar van start gegaan. Voor de mensen die het nodig hebben, een mooie basisvoorziening in het sociaal domein.” Waddinxveen combineert vanaf dat moment de ombudsfunctie en het sociaal raadsliedenwerk in één rol. “De functies kunnen naar elkaar verwijzen. Naast de thuisadministratie van Humanitas en de formulierenbrigade  n de bibliotheek, sluit het allemaal mooi op elkaar aan.”

Unieke combinatie

“Voor de Waddinxveense politiek is het belangrijk dat hiermee de ombudsfunctie geborgd is. Eén persoon die zich kan richten op klachten en op het stuk begeleiding, ondersteuning en wegwijzer zijn. Dat is best een unieke combinatie. Meestal is het het één of het ander.”

Welk 'gat' dicht het sociaal raadsliedenwerk in Waddinxveen?

Dat is ‘het gat’ van mensen die juridisch gezien echt niet meer weten waar ze terecht kunnen. “De formulierenbrigade helpt bij het invullen van formulieren maar op het moment dat jij een brief krijgt van de overheid en je bent het er niet mee eens of je wilt bezwaar maken helpt de formulierenbrigade je niet en is er iets anders nodig.”

'IJsberg onder de zee'

“We doen het al redelijk goed en ik denk dat het in een kleine tot middelgrote gemeente als Waddinxveen makkelijker is dan bijvoorbeeld in een stad als Rotterdam. Mensen hier weten de bestuurders te vinden. Zij mailen gewoon naar de wethouder of naar gemeenteraadsleden, merk ik wel,” zegt Vleij glimlachend. “Tegelijkertijd weet ik niet wat er ‘onder zee ligt qua ijsberg’. Het is ook een maatregel omdat je denkt dat het weleens meer zou kunnen zijn dan waar je nu zicht op hebt.”

Vleij hoopt dat door dit aanbod mensen tijdig hun recht kunnen behalen. ‘Het is goed om niet onze ogen te sluiten en te denken: in gemeente Waddinxveen gaat het allemaal prima. We blijven die inspanningsverplichting hebben dus nemen we de verantwoordelijkheid.’ De druk op Wadwijzer en vertrouwenspersonen werd best hoog. ‘We denken dat door de toevoeging van het sociaal raadsliedenwerk, dit nu ook voor een deel zal afnemen’, aldus Vleij.