Stelen mag, schrijft Marijke Vos
Dit verhaal komt van Sociaal Werk Nederland en is geschreven door Marijke Vos.
Jatten bij de buren? Doen! Hebben zij iets nieuws bedacht wat jij ook goed kunt gebruiken? Schroom niet om het te kopiëren. Liefst in zwart-wit, zodat je het kan inkleuren met je “couleur locale”. Stephan Brandligt, wethouder van de kersverse Gouden Gemeente Delft, vertelt hoe Delft werkt aan de vernieuwing in het sociaal domein. We waren te gast in het fameuze Prinsenhof, samen met vier andere Gouden Gemeenten (Deventer, Leerdam, Zandvoort en Zeist) plus hun sociaalwerkorganisaties.
Stap twee is samenwerken. De drie Delftse wethouders in het sociaal domein klaren samen één klus, zo vertelt collega-wethouder Raimond de Prez. ‘Het moet eenvoudiger en sneller voor de inwoners. Dus is er nog maar één “loket” (fysiek, telefoon en website) en één visie, methodiek, regeling. Een loket dat werkt vanuit wat mensen écht nodig hebben.’
Wat álle aanwezige wethouders en sociaalwerkorganisaties gemeen hebben is dat ze openhartig vertellen over wat goed gaat en waar ze trots op zijn, maar ook over wat nog niet goed gaat en beter moet. Precies die enthousiaste, uitnodigende en leergierige houding is volgens mij onontbeerlijk voor het sociaal domein nieuwe stijl.
Meer voorbeelden: wethouder Bluijs (Zandvoort) legt uit waarom hij investeert in een langjarige relatie met de sociaalwerkorganisatie. Niet meer elk jaar subsidie, maar een contract voor vier jaar. Ingrijpende veranderingen vergen immers tijd, zeker als je ook mensen wilt bereiken die al jaren buiten beeld zijn gebleven.
In Leerdam hebben gemeente en sociaal werk eendrachtig de bureaucratie en de papierproductie een gevoelige slag toegebracht. De mens centraal en werken aan structurele oplossingen, is het adagium van wethouder Keppel.
Wethouder Fluitman (Zeist): ‘We moeten als gemeente loslaten en lef hebben. Door alle traditionele loketten in wijkvoorzieningen onder te brengen profiteren we maximaal van de samenwerkingskracht van maatschappelijke organisaties.’
In Deventer gaat het onder meer om wat burgers zelf kunnen doen aan gezondheid en gedrag. Hilbrand Jacobs (sociaalwerkorganisatie Raster): ‘Dankzij de goede lokale samenwerking kunnen we burgers waar mogelijk echt eigen regie geven.’
En nog even terug naar Delft zelf voor inspirerende innovatie: het verbinden van zorg en welzijn met werk en inkomen. ‘Een baan met voldoende inkomen is fundamenteel voor je gezondheid en levensplezier. Werk biedt sociale contacten, gevoel van eigenwaarde en érbij horen.’
De rode draad in al die verhalen is samengesteld uit deze sterke vezels:
- Transformeren is permanent leren
- Van loketten naar plekken waar burgers toch al komen
- Gemeente staat niet boven de partijen maar ertussen
- Minder regels + minder verordeningen = meer maatwerk + minder papier
- Werkelijke vernieuwing vraagt om meerjarige afspraken
- Geen afrekencultuur: fouten helpen je verder
Dat sluit gelukkig naadloos aan bij de boodschap die we in maart al aan informateur Schippers hebben gestuurd: werk aan het verbinden van mensen aan de samenleving en verklein de kloof. Zorg voor ontmoetingsplekken. En investeer in basisvoorzieningen, want zoals Maslow in 1943 al schreef: je kunt fluiten naar zelfontplooiing en participatie als aan de eerste levensbehoeften niet is voldaan.
En nu maar hopen dat mevrouw Schippers onze boodschap ooit nog eens weet door te geven aan een nieuw kabinet.
