De toenemende vraag om ondersteuning mag niet genegeerd worden door tekorten in het sociaal domein

— Richard Schuit

Het is de ambitie van Kwadraad om met cliënten duurzame oplossingen voor problemen in het dagelijks leven te realiseren en de inzet van maatwerkvoorzieningen te beperken tot wat echt nodig is. Onze focus ligt daarbij op het normaliseren van zorg en ondersteuning. In een steeds complexere maatschappij is het niet meer dan logisch dat de vraag naar hulp groeit. De mogelijkheden om die hulp in te zetten neemt helaas niet toe, sterker nog in veel gemeenten wordt verder bezuinigd op het sociaal domein.

Preventieve hulpverlening i.p.v. dure intensieve zorg

Er ligt een transformatieopgave waarin gezocht wordt naar een andere verhouding tussen inwoners, cliënten, overheid en maatschappelijke instellingen, zoals Kwadraad. Door middel van laagdrempelige initiatieven zetten we in op preventieve hulpverlening die escalatie en de inzet van dure intensieve zorg voorkomt. Bezuinigingen dreigen echter het (preventieve) aanbod en de benodigde hulpverleningstijd te verlagen. Dit zal op lange termijn leiden tot hogere kosten en inzet van geïndiceerde zorg: een molen waar je als inwoner niet snel meer uit komt.

Steeds meer mensen leven in armoede

Een van de thema’s waarop bezuinigd wordt is de inzet van financiële en juridische hulpverlening. En dat terwijl het aantal inwoners met risicovolle of problematische schulden groot is en met de economische vooruitzichten snel kan toenemen. Veel van deze mensen zijn het overzicht kwijt en/of hebben onvoldoende vaardigheden om hun situatie op eigen kracht te stabiliseren of te verbeteren. Ze steken vaak de kop in het zand en hopen dat de problemen vanzelf overwaaien. Om deze mensen te helpen, zijn er een aantal laagdrempelige initiatieven ontwikkeld om vroegtijdig ondersteuning te bieden. Naast de thuisadministratie neemt ook de sociaaljuridische ondersteuning door onze Sociaal Raadslieden hier een belangrijke rol in. Het Verweij Jonker instituut berekende dat elke euro die geïnvesteerd werd in Sociaal Raadslieden € 1,50 oplevert.

Relaties en opvoeden

Ook op het gebied van relaties en opvoeding nemen de problemen toe. Inmiddels eindigt 40% van de huwelijken met een scheiding. 1 op de 5 echtscheidingen loopt uit op een vechtscheiding, een situatie die grote risico's en nadelige gevolgen met zich meebrengt voor kinderen. Een scheiding kan bovendien ook grote financiële gevolgen hebben voor een familie. In veel gemeenten bieden we preventieve hulp, bijvoorbeeld met het Relatie APK. Onze aanpak is met name gericht op het stabiliseren van de situatie om erger te voorkomen. Daarnaast bespaart het voorkomen van een (v)echtscheiding gemiddeld €34.500 op in te zetten overheid gefinancierde interventies.

Geestelijke gezondheidszorg binnen het voorliggend veld

Een ander nijpend vraagstuk is de gemiddelde wachttijd voor basis-GGZ (9 weken) en voor gespecialiseerde GGZ (14 weken). Steeds meer mensen zoeken de hulp daarom bij het voorliggend veld. Dit is echter een verschuiving. Wanneer we onvoldoende nadenken over de consequenties en manieren om deze verschuiving duurzaam op te vangen, wordt slechts de druk op het voorliggend veld vergroot. Met de dreigende tekorten voor het voorliggend veld zijn we straks onvoldoende in staat deze mensen, vaak uiterst kwetsbaar, snel te helpen wat op de langere termijn een veel groter probleem in de hand zal spelen.

Passende oplossing, zonder roep om kostenbeheersing te negeren

Samen met gemeenten en ketenpartners moeten we blijven nadenken over passende oplossingen. De roep om kostenbeheersing moeten we daarbij niet negeren. Om grotere problemen in de toekomst te voorkomen mag de toenemende vraag om hulp niet genegeerd worden door financiële beperkingen. We zullen met elkaar moeten blijven investeren in nieuwe interventies en innovaties om de kwaliteit van het sociaal domein op het gewenste niveau te houden.