Vroeg signaleren betalingsachterstand
We staan aan de vooravond van een grote crisis. Kenners op het gebied van schulden voorzien dat de schuldenproblematiek enorm zal stijgen, vanwege het coronavirus en de gevolgen daarvan. De aanpak in de vroegsignalering van schulden is nu nog harder nodig. Gelukkig heeft de Eerste Kamer ingestemd met de wijziging Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs).
Wet gemeentelijke schuldhulpverlening gewijzigd
De wetswijziging betekent dat gemeenten de gegevens van burgers met betalingsachterstanden in een vroeg stadium kunnen uitwisselen met woningcorporaties, energie- en drinkwaterbedrijven en zorgverzekeraars. De wijziging gaat per 1 januari 2021 in. Hard nodig, vindt Mariska Overgaag, expert op het gebied van schuldenproblematiek bij Kwadraad. “Door corona komt er een hele nieuwe groep mensen in de financiële problemen. Mensen die het normaal altijd redden en het dus niet gewend zijn om hulp te vragen, zoals zelfstandigen met een middeninkomen en hoge vaste lasten. Het is echt belangrijk dat zij op tijd hulpaanbod krijgen.”
In maart ervoer 20% van de Nederlanders een inkomensterugval en een derde van alle Nederlandse huishoudens verwacht dat zij de komende tijd moeilijk rond zullen komen. In april is de grootste toename van het werkeloosheidspercentage gemeten sinds 2003. Het UWV registreerde in april bijna 74 duizend nieuwe WW-uitkeringen. Dat is fors meer dan in maart van dit jaar, toen er 38 duizend nieuwe WW-uitkeringen bij kwamen. Vooral kwetsbare werkenden worden getroffen, zoals jongeren, flexwerkers en zzp’ers.
Financiële moeilijkheden
Mensen die normaal net rondkomen of een minimale spaarbuffer hebben, zullen nu in de financiële moeilijkheden komen. Het duurt gemiddeld drie tot vijf jaar voordat iemand met financiële problemen de stap zet naar de (schuld)hulpverlening. In die periode zijn mensen vaker ziek, langer werkloos, krijgen stress-gerelateerde klachten en relatieproblemen. Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau blijkt dat grofweg een derde van de ondervraagde mensen in april en mei van dit jaar meer angst, stress en somberheid ervoer.
De wetswijziging komt daarom op het perfecte moment om ervoor te zorgen dat deze mensen niet in geëscaleerde schuldensituaties komen. Door hen in een vroegtijdig stadium te benaderen en hen met passende hulp bij te staan en advies te geven. “Kwadraad kan bijvoorbeeld advies geven over de aanvraag van financiële aanvullingen, maar we bekijken vooral samen met de persoon in kwestie naar het brede plaatje. Wat gaat hem of haar helpen? Wat moet er nu gebeuren om minder stress te ervaren? Je staat als maatschappelijk werker naast je cliënt en geeft hem de leiding, dat motiveert,” vertelt Overgaag.
Alleen samen een succes
Het vroeg signaleren van schulden is alleen succesvol als meerdere partijen betrokken zijn. De gemeenten, bestaande hulp- en dienstverlening en signaalpartners (crediteuren) hebben de taak om hierin goed samen te werken. Kwadraad is als maatschappelijk expert gewend om samen te werken met partners, van implementatie tot de uitvoering. Wij kunnen ondersteuning bieden bij het uitdenken van een passende invulling van vroegsignalering.
